Có phải “Con chậm nói vì xem YouTube tiếng Anh!”

Rất nhiều cha mẹ đưa con đi gặp bs Cú với câu hỏi: “con chậm nói chắc tại xem YouTube tiếng Anh, nghe hai ngôn ngữ nên loạn, đúng không?”

 Đáp án từ khoa học là: Nguyên nhân không nằm ở việc học 2 ngôn ngữ, mà nằm ở cách trẻ tiếp xúc ngôn ngữ.

Học hai ngôn ngữ KHÔNG gây chậm nói

- Trẻ em trên toàn thế giới lớn lên trong môi trường song ngữ mà vẫn phát triển ngôn ngữ bình thường.

- Các mốc như: 1 tuổi nói từ đơn, 2 tuổi nói cụm từ… vẫn giống trẻ chỉ học một ngôn ngữ (ASHA, 2017).

- Trộn lẫn ngôn ngữ (“code-switching”) hay giai đoạn “im lặng” vài tháng khi mới tiếp xúc ngôn ngữ mới… đều là hiện tượng bình thường.

Vấn đề thật sự: Màn hình thụ động

• Khi trẻ chỉ cắm mặt vào YouTube, dù là tiếng Việt hay tiếng Anh, lúc này trẻ chỉ thụ động nghe mà không tương tác. Kết quả là không hề có tương tác → não không rèn luyện kỹ năng giao tiếp hai chiều.
• Ngôn ngữ phát triển từ tương tác sống động: ánh mắt, cử chỉ, trò chuyện, chơi cùng… chứ không phải “tắm” âm thanh từ loa phát ra.
• Các nghiên cứu cho thấy: trẻ dưới 2 tuổi xem nhiều màn hình có nguy cơ chậm nói cao hơn (Madigan et al., 2019, JAMA Pediatrics).

Vậy tại sao có cảm giác “xem tiếng Anh thì con chậm nói”?

• Trẻ chậm nói có thể do nhiều yếu tố phát triển, môi trường ít tương tác, hoặc rối loạn ngôn ngữ/ phổ tự kỷ…
• Khi trùng hợp con vừa chậm nói, vừa xem nhiều clip tiếng Anh, cha mẹ dễ gán nguyên nhân là do “tiếng Anh làm chậm ”.
•  Thực tế: nếu trẻ xem toàn YouTube tiếng Việt cũng… chậm như vậy.

Giải pháp gợi ý

1.  Giảm thời gian xem màn hình thụ động, đặc biệt ghi trẻ
2.  Nếu dùng video, hãy xem và tương tác cùng con.
3.  Tạo môi trường song ngữ qua giao tiếp thật: đọc sách, hát, chơi, trò chuyện với con.
4.  Nếu trẻ có dấu hiệu chậm nói, nên cho khám sớm thay vì “đổ thừa” cho YouTube và nghĩ rằng cắt Youtube thì con sẽ bình thường.

TS. BS. Hoàng Oanh

📍Liên hệ chuyên sâu:

Trung tâm ngôn ngữ trị liệu OWLSPEAKS
👩‍⚕️ TS.BS. Hoàng Oanh – Chuyên gia Ngôn ngữ trị liệu trẻ em
🏡 378 Minh Khai – Hà Nội
📧 amngutrilieutreem@gmail.com
📞 0857 389 318
🌐 bacsihoangoanh.com | bacsihoangoanh.edubit.vn